Boert Bewust-partners leren over vergeten vlees en antibiotica

BEERS | Land van Cuijk Boert Bewust organiseerde 8 september een uitgebreid partnerevent voor bedrijven en organisaties. Aan de voet van het ‘Weekend van het varken’ was er geen betere locatie voor dit evenement dan bij de zichtstal van Gerbert Oosterlaken in Beers, waar iedereen vrij kan zien hoe het knorrend vee leeft. Maar er stond tijdens dit evenement nog iets anders centraal: gezondheid voor dier én mens.

“Met beide benen in de maatschappij staan”, vertelt Hugo Bens, voorzitter van Land van Cuijk Boert Bewust in zijn openingsspeech. Het Boert Bewust-collectief kenmerkt zich door maatschappelijke betrokkenheid, zowel bij de organisatie als de deelnemende ondernemers zelve. De aanwezige gasten kregen bijvoorbeeld een lekkere lunch aangeboden, bestaande uit een ‘vergeten stukje’ varkensvlees, van de boerderij van Gerbert. “Maar wat voor iets, dat zeggen we nog even niet.”

Dit smakelijke stukje vlees staat symbool voor Boert Bewust an sich. Met slechts kleine, vernuftige veranderingen wordt er meer bereikt op het gebied van duurzaamheid, ondernemerschap en maatschappelijk belang. De boeren die zijn aangesloten bij Boert Bewust doen niet anders. Zij denken constant na over hoe ze meer verbinding kunnen creëren met burgers. Dit doen ze door de burger uit te nodigen op het erf, zoals Gerbert met zijn zichtboerderij, en door de boer bij de burger te krijgen, bijvoorbeeld door melk, yoghurt en kaas uit te delen aan Vierdaagselopers.

‘One Health; gezondheid mens en dier’ was het thema van de genoemde partnermiddag. Aanwezige sprekers dr. Hetty Schreurs, directeur Autoriteit Diergeneesmiddelen en prof. dr. Annemarie Rebel, directeur Wageningen Bioveterinary Research en tevens voorzitter van de Nederlands Centrum voor One Health (NCOH), namen dit onderwerp verder onder de loep.

In de presentatie van prof. dr. Rebel stond zoönose, het overslaan van ziektes van dieren op mensen, centraal. Als dichtbevolkt land is het van uiterst belang dat Nederland voorop loopt in het onderzoek naar dit fenomeen. NCOH probeert op basis van heel veel data en factoren te voorspellen waar en of zoönose kan plaatsvinden. Met die informatie kan dit ook worden voorkomen. Humane en veterinaire gezondheid liepen lang langs elkaar op en volgens de Wageningse professor moeten beide disciplines juíst hand in hand gaan wil het voor iedereen beter worden. 

Hetty Schreurs ging dieper in op het gebruik van antibiotica in de veehouderij. Waar dat vroeger een volledig normaal bevonden manier was om te voorkomen dat dieren ziek werden, is inmiddels gebleken dat dit grote risico’s met zich meebrengt. De ziekmakende bacteriën kunnen resistent worden tegen dit middel. Omdat er slechts een beperkt aantal vormen van antibiotica zijn, kan het voorkomen dat er straks geen redmiddelen meer zijn. De Autoriteit Diergeneesmiddelen, waar Schreurs werkzaam is, brengt enkel in beeld wie hoeveel antibiotica gebruikt. Meer niet. “Juist door te laten zien hoeveel ondernemers gebruiken kunnen we het terugdringen. Niemand wil immers in het bovenste rijtje zitten.” Het resultaat is dat sinds 2005 het gebruik van antibiotica in de vee-industrie met ruim 70% is afgenomen.

Tijdens zijn afsluitende speech vertelt boer Gerbert trots: “Ik durf wel te stellen dat wij nagenoeg nul antibiotica hoeven te gebruiken om onze dieren gezond te houden.” Dit heeft hij bereikt door slimme innovaties in zijn stallen, de mestafvoer en goed zicht op de dieren. De varkenshouder sluit af met de bekendmaking van dat mysterieuze stukje vlees. “Jullie hebben zojuist heerlijke varkenswangetjes op. Echt een vergeten stukje vlees, en dat is zo zonde.” Gelukkig wordt er hard gewerkt om de lekkernij meer bekendheid te geven. “Hier bij het Wapen van Beers staan ze al op de kaart”, zegt Gerbert trots. Hiermee symboliseert het stukje vlees opnieuw de maatschappelijke en innovatieve rol van Boert Bewust. Niet voor niets dus dat de middag werd afgesloten met een welverdiende bordonthulling, tot nu uitgesteld wegens corona. Want Gerbert Oosterlaken boert bewust.