Ingezonden brief: "Wij kiezen voor een CMG-gemeente"

REGIO | Lees hier een ingezonden brief van Lokaal Brabant over de vorming van één Land van Cuijk.

"Lokaal Brabant is een provinciale partij en doet daarom niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Maar indirect is Lokaal Brabant wel betrokken, via de aangesloten, lokale partijen. In de afgelopen jaren zijn door geheel Brabant verbindingen gelegd tussen de lokale partijen, zodat zij van elkaar kunnen leren. Op die manier kunnen onafhankelijke lokale partijen nog beter hun eigen mening vormen over politieke onderwerpen. Algemeen Belang Cuijk is een zusterpartij van Lokaal Brabant. De belangen van ABC laten we ook in het provinciehuis doorklinken.

In het Land van Cuijk speelt een bijzondere situatie. Klassiek is dat uit het idee van meer veerkrachtig bestuur wordt aangestuurd op de zoveelste megafusie in het Brabantse land. Daarbij wordt echter niet goed gekeken naar wat de inwoners nu eigenlijk willen. In de combinatie Rijk en Provincie worden mensen, die tegen het groter en groter maken zijn, veel al belachelijk gemaakt. Maar waarom zijn de voorstanders zo vasthoudend? In de diverse rapporten en artikelen die de laatste maanden zijn verschenen zie je niet dat een fusie betekent dat het effectiever, efficiënter of goedkoper gaat. Ook leidt het er niet toe (de populisten onder ons) dat het bestuurlijk apparaat veel goedkoper wordt. Weliswaar heb je op papier minder bestuurders nodig, maar in de praktijk worden bestuurders in hogere schalen gezet en dus flink duurder. Op de meeste voordelen die de tegenstanders noemen, kun je tegenwerpingen doen en dan blijkt meestal in de praktijk dat het een en ander eerder tegenvalt dan meevalt.

De landelijke partijen in de gemeente Cuijk zijn zonder uitzondering voorstander van een megafusie in het Land van Cuijk: een gemeentelijke herindeling van alle gemeenten in het Land van Cuijk tot één grote gemeente. In de provincie is er nog niet echt over gesproken. Wel is duidelijk dat de coalitie (VVD, PvdA, SP en D66) trouw het college volgt. Lokaal Brabant, CDA, 50 plus zijn niet zo happig op grote fusies. Lokaal Brabant vindt het principieel dat dit soort veranderingen vanuit de bevolking moeten komen of vanuit de plaatselijke politiek. Er moet aantoonbaar een noodzaak voor zijn en er moet een zo groot mogelijke meerderheid voor zijn. Als de plannen niet gedragen worden door de bevolking heeft het geen zin om een fusie door te zetten.

Een Cuijks megafusie levert een gemeente met ca 90.000 inwoners en 34 kernen op. Een gemeente die geografisch gezien de grootste wordt van Brabant en qua inwoners de 7^e grootste gemeente van Brabant.

Als je met de lokalen spreekt, merk je meestal een groot aantal zorgpunten over hoe de inwoners nog directe invloed kunnen hebben op de politiek en vragen zij zich af of voor wie een dergelijke schaalvergroting nu wat oplevert.

De meeste landelijke partijen verwerken de lokale en plaatselijke afwegingen maar nauwelijks in hun standpunten. Het lijkt wel erg vaak dat ze vanuit een centraal punt opdracht krijgen van wat ze moeten vinden. In Provinciale Staten houden ze vast aan afspraken uit 2015. Steeds in elke discussie blijkt dat er nauwelijks ruimte wordt gegeven aan andere inzichten of de wens om alles te laten zoals het is. Het geeft te denken dat de lokale vertegenwoordigers van landelijke partijen in de gemeenteraad van Cuijk aangestuurd worden vanuit Den Haag en de Provincie. Daar is men een groot voorstander van zo groot mogelijke gemeenten omdat daarmee de opdrachten vanuit Den Haag en de Provincie veel eenvoudiger kunnen worden doorgezet en men minder last heeft van de kleinere, veelal eigenzinnige gemeenten.

De lokale partijen daarentegen zijn er niet om de Haagse- of Provinciale belangen te behartigen maar om op te komen voor de lokale belangen, de belangen van de inwoners. Door onze lokale partijen worden die belangen vooropgesteld en niet de belangen vanuit Den Haag of de Provincie. En daarom is Lokaal Brabant het eens met Algemeen Belang Cuijk, dé lokale partij in de gemeente Cuijk, en dus tegen een dergelijke megafusie. In zo'n grote gemeente gaat betrokkenheid van het gemeentebestuur bij de inwoners, evenals het leveren van 'maatwerk' voor inwoners die in de knel dreigen te komen, onvermijdelijk plaats maken voor een grotere afstand tot het gemeentebestuur en ambtelijke bureaucratie. En ambtelijke bureaucratie betekent hogere kosten voor de inwoners.

Er zijn voorbeelden te over waarbij die schaalvergroting alleen maar heeft geleid tot een grotere afstand tussen de besturen en de inwoners. Kijk maar wat er nu gebeurt met de reorganisatie van de politie.  De politiebureaus in de dorpen gaan langzamerhand allemaal verdwijnen en de bezetting van de politie is de afgelopen jaren zienderogen verminderd. Een ander voorbeeld is het opgaan van de Cuijkse woningbouwcoöperatie Cevelum in de grote woningbouwcoöperatie Mooiland. Als reden voor die fusie werd opgegeven dat een grotere coöperatie beter in staat zou zijn om de woningbouwopgave te kunnen realiseren. Het resultaat is dat de gemeente nog maar zeer beperkte inbreng heeft op de bouwplannen van Mooiland  en dat de bouw van sociale huurwoningen in de dorpen geheel tot stilstand is gekomen, zeer tegen de zin in van het gemeentebestuur.

Het zijn slechts een paar voorbeelden van grootschalige reorganisaties.  Algemeen Belang Cuijk, de lokale partij in de gemeente Cuijk, is voorstander van gemeentelijke herindeling, maar dan op beperkte schaal. Zij zijn voorstander van een herindeling tot één gemeente, van Cuijk, samen met Grave, Mill & Sint Hubert.

De gemeenten Cuijk, Grave, Mill & Sint Hubert (CGM), hebben vier jaar geleden al voor één ambtelijke organisatie gekozen. Er is dus al één ambtelijke organisatie die sedert 2014 werkzaam is voor de drie gemeentebesturen. Een herindeling op die schaal is om die reden vrij eenvoudig door te voeren omdat de ambtelijke organisatie er al staat, en zal daarom alleen maar winst opleveren zodat de gemeentelijke belastingen laag kunnen blijven. En belangrijk, het wordt een gemeente van ca. 48.000 inwoners i.p.v. ca. 90.000 inwoners. Een gemeente met een goede balans tussen enerzijds de betrokkenheid van het gemeentebestuur bij de inwoners en anderzijds voldoende slagkracht om de belangen van de gemeente op een goede wijze te kunnen behartigen. Uiteindelijk wordt die "CGM-gemeente" dan nog de 11^e grootste gemeente van Brabant, en zijn er nog ruim 50 gemeenten in Brabant die kleiner zijn. Lokaal Brabant vindt dat een stevige, eerlijke lijn. Los eerst kleine problemen op en versterk de samenwerking die er al ambtelijk ligt.

Bij een herindeling van het gehele Land van Cuijk is die balans volledig zoek. Het wordt een tijdrovend en duur proces om al die ambtenaren (zo'n 600 à 700) te huisvesten en die verschillende culturen goed met elkaar te laten samenwerken in één organisatie. Uiteindelijk betekent een dergelijke fusie dat de kosten gaan oplopen, minder maatwerk en veel ambtelijke bureaucratie.

Dat is niet waar Algemeen Belang Cuijk voor staat. Deze partij stelt het belang van haar inwoners voorop en kiest voor een goede balans tussen schaalgrootte en lokale betrokkenheid. Algemeen Belang Cuijk kiest daarom voor een CGM gemeente. Het advies van Lokaal Brabant op 21 maart in Cuijk: Stem op Algemeen Belang Cuijk en geef deze betrokken Cuijkenaren het volle vertrouwen!"

Jan Heijman, Statenlid Lokaal Brabant