Rolstoelvaardigheidstrainingen in Cuijk: ‘Mensen in een rolstoel worden onderschat in wat ze kunnen’

LAND VAN CUIJK | Rolstoelgebruikers in de gemeente Land van Cuijk kunnen zich vanaf nu opgeven voor een rolstoelvaardigheidstraining, georganiseerd door het Wheelchair Skills Team, in samenwerking met Platform Toegankelijk Land van Cuijk en de gemeente. Deze trainingen transformeren rolstoelen van praktische hulpmiddelen tot verlengstukken van de gebruikers. Volgens ervaringsdeskundigen Bas Verduin (40) uit Overloon en Floris Meijer (34) uit Soest draagt betere rolstoelbeheersing ook bij aan de mentale gezondheid van gebruikers.

Tijdens een eerder georganiseerde training, bekostigd door Rotaryclub Land van Cuijk & Maasduinen, kwam Bas in contact met een meisje, vermoedelijk van een jaar of negen. “Ze vertelde me dat ze zich geen onderdeel van het gezin voelde want ‘mijn ouders lopen altijd achter me, omdat ze duwen’.”, aldus de Overlooner, die zelf werkzaam is bij de luchtmacht en door MS al sinds 2018 in een rolstoel zit. Verdeeld over vier dagen gingen zowel Bas als het meisje hun vaardigheden met de rolstoel verbeteren. Verhoogde stabiliteit en balans, het op- en afgaan van obstakels of wheelies maken: alles kwam aan bod, tot aan het opgaan van een roltrap aan toe. Bas: “Ongeveer een maand na de training kreeg ik een filmpje van dat meisje. Op haar achterwielen draaide ze veertig pirouetjes in de woonkamer.”

Bas Verduin (links) en Floris Meijer (rechts), samen met Guus Fonteijn (linksboven) en Corry Schilderink (rechtsboven) van Platform Toegankelijk Land van Cuijk en wethouder Willy Hendriks - Van Haren. 

Nog steeds fearless
“Die rolstoel moet mijn vriend worden”, zo klonk het in Floris’ hoofd, nadat hij door ernstig skiongeval zijn rug brak. Nu, jaren later, zwiert hij de normale trappen op en af, sneller en stabieler dan menig wandelaar. “Ik ging in een dag tijd van fearless naar mensen die de deur voor me moesten open houden. Dat was zo’n verschil. Dat wilde ik niet.”, vertelt de Wheelchair Skills-instructeur. “Als ik in een supermarkt ben en alleen maar even omhoog kijk, dan krijg ik al van drie mensen de vraag of ze iets voor me moeten pakken.” Floris begrijpt dat dit gebaar uit een goed hart komt. Hij waardeert de behulpzaamheid maar vindt het ook “heel irritant”. De rolstoel is een hulpmiddel, maar Floris is niet hulpeloos. “Mensen in een rolstoel worden onderschat in wat ze kunnen.”

De rolstoelvaardigheidstraining waarvoor rolstoelers in het Land van Cuijk zich nu kunnen aanmelden, moet zorgen voor meer zelfverzekerdheid en weerbaarheid. Wie goed met de rolstoel overweg kan zal namelijk sneller laten zien dat hulp van buitenaf niet nodig is. Die persoon komt voor zichzelf op, wordt mondiger. “Met mijn benen mankeert iets, maar niet met mijn hoofd of armen. Daarom wil ik niet gepamperd worden, toevallig omdat ik in een rolstoel zit.”, vertelt Floris. “Met name bij kinderen zien we dat dat pamperen veel gebeurt.” Totdat ze dus de training gehad hebben.

Pilot
Vanaf mei vindt in de sporthal van Het Kristal in Cuijk de eerste pilot van de rolstoeltraining plaats. Hiervoor kunnen zich maximaal zestien tot twintig rolstoelgebruikers in de gemeente zich aanmelden. De gemeente zal mensen actief informeren over de aanmeldmogelijkheden. Ook Platform Toegankelijk Land van Cuijk, één van de voornaamste aanjagers om het vaardigheidsinitiatief, gaat flink haar best doen om zo veel mogelijk rolstoelgebruikers te informeren. Bij succes van die pilot komen er wellicht vervolgtrainingen.

De vraag naar rolstoelvaardigheidstrainingen is enorm, met wachtlijsten die tot in de honderdtallen lopen. Het Wheelchair Skills Team wil graag al die mensen meer vertrouwen met hun rolstoel geven, maar loopt tegen de kostenposten aan. Dat gemeente Land van Cuijk die kosten voor rekening neemt, is volgens Floris en Bas dan ook te prijzen. Slechts enkele gemeenten in Nederland, waaronder Amsterdam, Utrecht en Helmond, gingen voor. Voor de pilot in Cuijk gaat er ongeveer 8800 euro uit de gemeentekas. “Maar dat is niets als je het vergelijkt met de zorgkosten die je anders zou hebben.”, merkt Corry Schilderink van Platform Toegankelijk Land van Cuijk scherp op. “Zeker bij kinderen kan de zorgvraag op de lange termijn dan flink afnemen.” Bas en Floris stemmen in. Ze benadrukken hoe sterk de cursus bijdraagt aan de geestelijke gezondheid, aan het geluk van rolstoelgebruikers. Bas herinnert zich zijn laatste ontmoeting met het negenjarige meisje nog goed: “Ik kwam haar ongeveer een half jaar na de cursus nog eens tegen. Ze vertelde me dat ze eindelijk weer deel uitmaakte van het gezin, want ‘ik kan de handen van papa en mama weer vasthouden’. “